از ژان کریستف-1

 کریستف به بیشتر موسیقیدان های معروف و رفتار آلمانی ها (در موردشان) می تازد که دروغ می گویند. ژودیت دختر آقای مانهایم، بانکدار پیر یهودی، باهوش و کنجکاو، چندی کریستف را بچالش می خواند و حریفش نمی شود. او را (آنچنان که هست) نمی فهمد و سرانجام دست می شوید…

ژان کریستف – جلد دوم – بخش طغیان – قسمتی از صفحۀ 70

ژودیت انتقادهای کریستف را در بارۀ هر کس و هر چیز می فهمید: از آن تفریح میکرد، به اندازۀ کافی هم آنها را وارد میدانست، خودش هم کسی نبود که به این چیز ها نیندیشیده باشد. ولی آنچه را نمی فهمید این بود که که این اندیشه ها، با همۀ خطر یا دردسری که عملی ساختن آنها در بر داشت، توانایی آن داشته باشند که در زندگی عادیش تاثیر کنند. حالت طغیانی که کریستف در مقابل همه پیش میگرفت او را بجایی نمیرساند: او که نمیتوانست خیال اصلاح جهان را درسربپروراند…خوب؟… مثل آن بود که انسان سرش را بدیوار بکوبد. آدم هشیار مردم را قضاوت میکند، پنهانی بریششان می خندد و کمی هم حقیرشان می شمارد، ولی خود نیز مانند همانها رفتار می کند، فقط کمی بهتر: این تنها وسیله ایست که آنها را در قبضۀ سلطۀ خود بگیرد. اندیشه دنیایی دیگر است و عمل دنیایی دیگر. چه نیازی بدان هست که شخص خود را قربانی اندیشۀ خویش کند؟ راست اندیشیدن، البته! ولی حقیقت گفتن برای چه؟ حال که مردم آنقدر احمق اند که نمیتوانند حقیقت را تحمل کنند، آیا باید مجبورشان کرد؟ اگر انسان ضعف مردم را بپذیرد، وانمود کند که بدان گردن می نهد، کوچکشان بشمارد و در قلب خویش خود را آزاد حس کند، آیا از این همه لذتی پنهانی نمیبرد؟ آیا این لذت یک بردۀ زیرک است؟ باشد. ولی هر کسی برده و بنده است، و حال که از این امر گریزی نیست، بهتر است به ارادۀ خویش برده بود و از کشمکشهای مسخره و بیهوده احتراز جست. بدترین نوع بردگی آن است که شخص بردۀ اندیشۀ خود باشد و همه چیز را فدای آن کند. نباید گول خود را خورد.

چون خودم خیلی کمتر می نویسم، می خواهم قسمت هایی بسیار کوتاه – حد اکثر یک صفحه – ولی پر احساس، گویا و تامل برانگیز از کتاب هایی را که می خوانم و بدلم می نشیند با شما باشتراک بگذارم. مایل هستم نظرصادقانه تان را  در مورد این کار بدانم.